Cyrylica Polska MCR-KTBv5

Oto wersja finalna MCR-u. Zmiany w stosunku do poprzedniej:
- litera Ӂӂ została usunięta, zastąpiona dwuznakiem дж. Lubię tą literę, ale nie ma jej w większości czcionek. Zresztą wyjątki są nieliczne
- miękkość ("palatalizacyja") idzie wstecz - w lewo od litery jotowanej. Zatrzymywana jest przed twardy jer (ъ) lub welarne к i г.
- Po ч, ш, щ, ж 'e' jest pisane 'э', a nie 'е', by uniknąć niepotrzebnej palatalizacyi.

Pełny alfabet:
Аа (а) - a
Бб (бэ) - b
Вв (вэ) - w
Гг (гэ) - g
Дд (дэ) - d
Ее (е) - je
Ёё (ё) - jo, jó
Жж (жэ) - ż
Зз (зэ) - z
Іі (і) - i
Йй (ёт) - j
Кк (ка) - k
Лл (эл) - ł
Мм (эм) - m
Нн (эн) - n
Оо (о) - o, ó
Пп (пэ) - p
Рр (эр) - r
Сс (эс) - s
Тт (тэ) - t
Уу (у) - u
Ўў (ер носовы) - jer nosowy
Фф (эф) - f
Хх (ха) - ch, h
Цц (цэ) - c
Чч (чэ) - cz
Шш (ша) - sz
Щщ (ща) - szcz
Ъъ (ер тварды) - jer twardy
Ыы (ы) - y
Ьь (ер меўккі)- jer miękki
Ээ (э) - e
Юю (ю) - ju
Яя (я) - ja

Oto litery, które wskutek palatalizacyi (ь) zmieniają brzmienie:
зь - ź
ль - l
нь - ń
рь - rz
сь - ś
ць - ć
дзь - dź
UWAGA: "rzy" jest pisane "рі" z przyczyn etymologicznych!
W języku staropolskim, jak i poprzedzającym go prasłowiańskim, były to po prostu spalatalizowane warianty tych dźwięków,
ale niestety się to strasznie rozlazło.

Gdzie stawiać jery:
Jer miękki jest stawiany tam, gdzie potrzebne jest zmiękczenie. Jego działanie jest blokowane przez jer twardy, к i г, i zbitki twardych spółgłosek.
Przykład: бэзвзглеўдны to "bezwzględny", a nie "beźwźględny", bo jest tam twarde welarne г.
Zaś істнее to "istnieje", a nie "iśtnieje", ponieważ jest tu twarde т blokujące miękkość.
Twardy jer stawiamy, gdy chcemy to zablokować.
Są miejsca, w których jery są trwałe, i nie zależą od znaków występujących później, na przykład:
w słowie пэлъны (pełny) jest jer twardy, bo niezależnie od odmian л pozostaje twarde.
w słowie сільны (silny) jest jer miękki, bo niezależnie od odmian с pozostaje miękkie.
Według tego schematu należy je umieszczać.

Рр, nawet miękkie zawsze odpowiada "r" przed innymi spółgłoskami, więc мерні смыртні to "mierni i smyrtni", a nie "mierzni i smyrztni".

Samogłoski nosowe tworzone są poprzez dodanie do ich nienosowych odpowiedników jera nosowego - Ў.
соў - są.
эў - ę
оў - ą
еў - ję
ёў - ją
аў - nosowe a (występuje w mowie potocznej, ale nie w urzędowej)
яў - j + nosowe a (występuje w mowie potocznej)

Końcówki -Cia, -Cja (gdzie C to dowolna spółgłoska) są zapisywane -ія (po к, г, л, ф) oraz -ыя (po innych).
Tak było w staropolskim, ale niestety środkowe y~i wypadło.
коўстытуцыя - konstytucja
гэографія - geografia
Сомалія - Somalia
To się też tyczy innych końcówek jotowanych, np: радыё (radio), мэдыюм (medium), Імпэрыюм (Imperium)
Jeśli do słowa dołączany jest przedrostek, i ma on miękkość inną niż reszta wyrazu, stawiany jest miękki znak:
зъзеўбнеўты (zziębnięty), зъядлівы (zjadliwy).
Oraz w podobnych przypadkach: объяд (od ob-jadać się), объязд (od ob-jeżdżać)

Litera ó (u zamknięte) jest pisana jako "о" (tak samo jak o). Wynika to z tego, że ta głupia kreskowana litera
nie powinna istnieć. W języku staropolskim oprócz Óó były jeszcze dwie inne tak zwane "litery pochylone" - Áá i Éé,
których dźwięki to były odpowiednio /ɑ/ i /e/. Jednakże tamte dwa po kilku stuleciach wróciły tam gdzie być powinny,
zlewając się ze swoimi niepochylonymi odpowiednikami. Tylko Óó jest tak głupie, że zamiast z Oo zlało się z Uu.
Zresztą abstrachując od tego, ó tylko problemy stwarza. Wielokrotnie nie wiem, czy powiedzieć "mol" czy "mól", "tabor" czy "tabór".
Więc mówię "o".

Czasami w zapożyczeniacz 'ie' czyta się jak 'ije', w pisowni cyrylickiej jest to oddane, a więc nie клеўт, tylko кліеўт (klient).

Gdy w słowie jest ukryte 'i', ujawiające się w odmianach, na końcu jego stawiany jest miękki jer:
седэмь (siedem) bo седмю (siedmu),
осемь (osiem) bo осмю (ośmiu),
Вроцлавь (Wrocław) bo Вроцлавя (Wrocławia).

Przykłady:

Mowa Palpatina:
І бунт джэдаёв зостал стлумёны. Позосталі джэдае бэўдоў бэзвзглеўдне сцігані і звыцеўжэні!
По замаху на мое жыце естэм фізычне здэформованы. Цалы в блізнах, але запэвням вас, жэ характэр мам сільны як нігды!
Абы запэвніць бэзпечэньство і стабільноў прішлосць, Рэпубліка бэўдзе прекшталцона в первшэ Галяктычнэ Імпэрыюм!
В тросцэ о добро і помысльносць сполэчэньства!

Inskrypcyja pierścienia:
Для владцы мроку на чарным троне ест персцень едэн,
В краіне Мордор, гдзе вечнэй ноцы залеглы цене,
Персцень едыны, бы владаць вшысткімі, чарэм е опэўтаць,
Персцень едыны, бы вшыстке згромадзіць і в цемносцях спэўтаць,
В краіне Мордор, гдзие вечнэй ноцы залеглы цене.

Układ klawiatury dla X11: tutaj
Włóż go do /usr/share/X11/xkb/symbols, a potem użyj "setxkbmap kzl", by ustawić.